W naszej pierwszej pracy chcieliśmy sprawdzić, w jakim zakresie wrodzone cechy osobowości z modelu tzw. wielkiej piątki (ang. Big Five; PMO – pięcioczynnikowy model osobowości), a także zmienne opisujące status społeczny były powiązane z dobrostanem osób zakażonych wirusem HIV.

Wspomniana tzw. wielka piątka to pięć następujących cech osobowości:

- neurotyczność (vs stałość emocjonalna) – skłonność do przeżywania negatywnych emocji (strachu, zmieszania, gniewu, poczucia winy) oraz podatność na stres psychologiczny,

- ekstrawersja (vs introwersja) – odnosi się do jakości i ilości interakcji społecznych oraz poziomu aktywności, energii, a także zdolności do doświadczania pozytywnych emocji,

- otwartość na doświadczenie – określa tendencję do pozytywnego wartościowania doświadczeń życiowych, tolerancję na nowość i ogólną ciekawość świata,

- ugodowość (vs antagonizm) – opisuje nastawienie do innych ludzi przejawiające się w altruizmie (nastawienie pozytywne) bądź antagonizmie (nastawienie negatywne),

- sumienność (vs nieukierunkowanie) – oddaje stopień zorganizowania, wytrwałości i motywacji jednostki w dążeniu do celu.

Aby zweryfikować hipotezę, zidentyfikowaliśmy wśród 530 badanych sześć podgrup różniących się między sobą dobrostanem. Do poszczególnych grup klasyfikowano osoby z zakażeniem wirusem HIV zgodnie z zadeklarowaną przez nich oceną własnego dobrostanu – odpowiednio od bardzo niskiej do bardzo wysokiej.

Wyniki badania dostarczyły informacji, zgodnie z którymi spośród zmiennych opisujących status społeczny najsilniejszy pozytywny związek z dobrostanem psychologicznym miały posiadanie zatrudnienia oraz wyższe wykształcenie. Badani o takich charakterystykach znajdowali się w podgrupach o najwyższym poziomie dobrostanu.

Z kolei w kontekście cech osobowości efekt ten był najwidoczniejszy dla neurotyczności, która była najwyższa w podgrupach najgorzej oceniających swój dobrostan.

Interesujące, że aktualny stan zdrowia (np. poziom limfocytów CD4, przebieg leczenia, wejście w fazę AIDS) w ogóle nie różnicował dobrostanu badanych.

Dzięki naszym badaniom wiadomo, że w grupie osób poddawanych terapii antyretrowirusowej nie sama choroba (parametry zakażenia HIV wskazujące na obiektywnie gorszy stan zdrowia), ale wybrane charakterystyki socjodemograficzne i wrodzone cechy osobowości są kluczowe dla dobrostanu osób zakażonych wirusem HIV. Jest to spójne z innymi wynikami badań dotyczących tego obszaru. Prawdopodobnie ma tu znaczenie ogromny postęp w leczeniu osób zarażonych wirusem HIV, dzięki któremu samo zakażenie wirusem HIV nie jest już definitywnie śmiertelne, ale jest to przewlekły problem medyczny, który można kontrolować.

Więcej informacji

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat wpływu statusu społecznego i wrodzonych cech osobowości na przebieg zakażenia wirusem HIV? Przeczytaj nasze prace z tego obszaru i zapoznaj się z powiązanymi materiałami z badań.

Twoja pomoc na rzecz wzmacniania dobrostanu osób żyjących z HIV

Chcesz zbadać własny dobrostan psychologiczny i jesteś osobą, która żyje z HIV? Zgłoś się do nas i przez wypełnienie poufnej ankiety przyczyń się do podnoszenia rzetelnej wiedzy na temat jakości życia osób zakażonych wirusem HIV.

Dołącz do projektu, którego wyniki pomogą wzmacniać dobrostan osób żyjących z HIV, inspirować specjalistów do rozwoju skutecznych metod wsparcia psychologicznego oraz przyczynić się do lepszego planowania programów pomocy. Zacznij od KLIKNIĘCIA TUTAJ.